Wilhelmus van Nassouwe

Het Wilhelmus
Noderne af het Wilhelmus

i Holland
Også kendt somThe William
ForfatterFilips van Marnix van Sint-Aldegonde / Balthasar Houwaert (Sandsynligt)
KomponistAdrianus Valerius
Fra1932

Lydfil
Het Wilhelmus (Instrumental)
noicon

Wilhelmus van Nassouwe, på nederlandsk også kaldet Het Wilhelmus, er siden 1932 Nederlandenes nationalsang.

Sangen handler om Vilhelm 1. af Nederlandene og frihedskampen mod Spanien. Den blev skrevet i 1574, hvilket gør den til den ældste nationalsang i verden. Det har dog været omstridt, da den først blev officielt anerkendt som nationalsang den 10. maj 1932, mens den japanske nationalsangs tekst (ikke melodi) stammer fra det niende århundrede. Det kan bemærkes at Willem i første strofes anden linje betegner sig selv som værende van Duitsen bloed, "af tysk blod": Nederlandene og nederlandsk blev endnu langt oppe i tiden betragtet som en del af det (neder)tyske sprogområde (se nærmere i den tyske version af artiklen).

Sangen afspejler Vilhelm 1.'s konflikt i forbindelse med opstanden i Nederlandene. På den ene side prøver han at være tro mod den spanske konge, på den anden side er han først og fremmest tro mod sin samvittighed som foreskriver ham at tjene Gud og den nederlandske befolkning.

Sangen består af femten couplets, som udgør et akrostikon: de første bogstaver i versene danner navnet Willem van Nassov. V heri er som det romerske bogstav u og de vers som derefter begynder med s, har i nutidens nederlandsk z som initial.

Jacob spoel marnix van sint-aldegonde
Wilhelmus van Nassouwe
Håndskrift fra 1570'erne
Marinierskapel - Variationen over "Wilhelm van Oranien"
1939: Tallerken til ære for het Wilhelmus

Vilhemus på nutidens nederlandsk:

Original tekst:

1. couplet
Wilhelmus van Nassouwe
ben ik, van Duitsen bloed,
den Vaderland getrouwe
blijf ik tot in den dood.
Een prinse van Oranje
ben ik, vrij onverveerd,
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd.

2. couplet
In Godes vrees te leven
heb ik altijd betracht,
daarom ben ik verdreven,
om land, om luid gebracht.
Maar God zal mij regeren
als een goed instrument,
dat ik zal wederkeren
in mijnen regiment.

3. couplet
Lijdt u, mijn onderzaten
die oprecht zijt van aard,
God zal u niet verlaten,
al zijt gij nu bezwaard.
Die vroom begeert te leven,
bidt God nacht ende dag,
dat Hij mij kracht zal geven,
dat ik u helpen mag.

4. couplet
Lijf en goed al te samen
heb ik u niet verschoond,
mijn broeders hoog van namen
hebben 't u ook vertoond:
Graaf Adolf is gebleven
in Friesland in den slag,
zijn ziel in 't eeuwig leven
verwacht den jongsten dag.

5. couplet
Edel en hooggeboren,
van keizerlijken stam,
een vorst des rijks verkoren,
als een vroom christenman,
voor Godes woord geprezen,
heb ik, vrij onversaagd,
als een held zonder vrezen
mijn edel bloed gewaagd.

6. couplet
Mijn schild ende betrouwen
zijt Gij, o God mijn Heer,
op U zo wil ik bouwen,
Verlaat mij nimmermeer.
Dat ik doch vroom mag blijven,
uw dienaar t'aller stond,
de tirannie verdrijven
die mij mijn hart doorwondt.

7. couplet
Van al die mij bezwaren
en mijn vervolgers zijn,
mijn God, wil doch bewaren
den trouwen dienaar dijn,
dat zij mij niet verrassen
in hunnen bozen moed,
hun handen niet en wassen
in mijn onschuldig bloed.

8. couplet
Als David moeste vluchten
voor Sauel den tiran,
zo heb ik moeten zuchten
als menig edelman.
Maar God heeft hem verheven,
verlost uit alder nood,
een koninkrijk gegeven
in Israël zeer groot.

9. couplet
Na 't zuur zal ik ontvangen
van God mijn Heer dat zoet,
daarna zo doet verlangen
mijn vorstelijk gemoed:
dat is, dat ik mag sterven
met eren in dat veld,
een eeuwig rijk verwerven
als een getrouwen held.

10. couplet
Niet doet mij meer erbarmen
in mijnen wederspoed
dan dat men ziet verarmen
des Konings landen goed.
Dat u de Spanjaards krenken,
o edel Neerland zoet,
als ik daaraan gedenke,
mijn edel hart dat bloedt.

11. couplet
Als een prins opgezeten
met mijner heires-kracht,
van den tiran vermeten
heb ik den slag verwacht,
die, bij Maastricht begraven,
bevreesde mijn geweld;
mijn ruiters zag men draven
zeer moedig door dat veld.

12. couplet
Zo het den wil des Heren
op dien tijd had geweest,
had ik geern willen keren
van u dit zwaar tempeest.
Maar de Heer van hierboven,
die alle ding regeert,
die men altijd moet loven,
en heeft het niet begeerd.

13. couplet
Zeer christlijk was gedreven
mijn prinselijk gemoed,
standvastig is gebleven
mijn hart in tegenspoed.
Den Heer heb ik gebeden
uit mijnes harten grond,
dat Hij mijn zaak wil redden,
mijn onschuld maken kond.

14. couplet
Oorlof, mijn arme schapen
die zijt in groten nood,
uw herder zal niet slapen,
al zijt gij nu verstrooid.
Tot God wilt u begeven,
zijn heilzaam woord neemt aan,
als vrome christen leven,-
't zal hier haast zijn gedaan.

15. couplet
Voor God wil ik belijden
en zijner groten macht,
dat ik tot genen tijden
den Koning heb veracht,
dan dat ik God den Heere,
der hoogsten Majesteit,
heb moeten obediëren
in der gerechtigheid.

1. couplet
Wilhelmus van Nassouwe
Ben ick van Duytschen Bloedt,
Den Vaderland ghetrouwe
Blijf ick tot inden doet;
Een Prince van Orangien
Ben ick vry onverveert.
Den Coninck van Hispangien
Heb ick altijt gheeert.

2. couplet
In Godes vrees te leven
Heb ick altijt betracht,
Daerom ben ick verdreven
Om Land, om Luyd ghebracht:
Maer Godt sal my regeren
Als een goet Instrument,
Dat ick sal wederkeeren
In mijnen Regiment.

3. couplet
Lijdt U, mijn Ondersaten,
Die oprecht zijn van aert,
Godt sal u niet verlaten
Al zijt ghy nu beswaert:
Die vroom begheert te leven,
Bidt Godt nacht ende dach.
Dat Hy my cracht wil gheven
Dat ick u helpen mach.

4. couplet
Lijf ende goed al te samen
Heb ick u niet verschoont,
Mijn Broeders, hooch van Namen,
Hebbent u oock vertoont:
Graef Adolff is ghebleven,
In Vrieslandt in den Slach,
Sijn siel int eewich leven
Verwacht den jonghsten dach.

5. couplet
Edel en Hooch gheboren
Van Keyserlicken stam:
Een Vorst des Rijcks vercoren,
Als een vroom Christen-man,
Voor Godes Woort ghepreesen,
Heb ick vrij onversaecht,
Als een helt zonder vreesen
Mijn edel bloet gewaecht.

6. couplet
Mijn schilt ende betrouwen
Zijt ghy, O Godt, mijn Heer.
Op U soo wil ick bouwen,
Verlaet my nimmermeer;
Dat ick doch vroom mag blijven
U dienaer t'aller stond
Die tyranny verdrijven,
Die my mijn hert doorwondt.

7. couplet
Val al die my beswaren,
End mijn vervolghers zijn,
Mijn Godt wilt doch bewaren
Den trouwen dienaer dijn:
Dat sy my niet verasschen
In haeren boosen moet,
Haer handen niet en wasschen
In mijn onschuldich bloet.

8. couplet
Als David moeste vluchten
Voor Saul den tyran:
Soo heb ick moeten suchten
Met menich edelman:
Maer Godt heeft hem verheven,
Verlost uit alder noot,
Een Coninckrijck ghegheven
In Israël, seer groot.

9. couplet
Na tsuer sal ick ontfanghen
Van Godt, mijn Heer, dat soet,
Daer na so doet verlanghen
Mijn vorstelick ghemoet,
Dat is, dat ick mag sterven
Met eeren, in dat velt,
Een eeuwich rijk verwerven
Als een ghetrouwe helt.

10. couplet
Niets doet my meer erbarmen
In mijnen wederspoet,
Dan dat men siet verarmen
Des Conincks landen goet,
Dat ud de Spaengiaerts crencken,
O edel Neerlandt soet,
Als ick daeraen ghedencke,
Mijn edel hert dat bloet.

11. couplet
Als een Prins opgheseten
Met mijnes heyres cracht,
Van den tyran vermeten
Heb ick den slach verwacht,
Die, by Maestricht begraven,
Bevreesde mijn ghewelt;
Mijn ruyters sach men draven
Seer moedich door dat velt.

12. couplet
Soo het den wil des Heeren
Op die tijt had gheweest,
Had ick geern willen keeren
Van u dit swaer tempeest:
Maer de Heer van hier boven
Die alle dinck regeert,
Die men altijt moet loven,
En heeftet niet begeert.

13. couplet
Seer Prinslick was ghedreven
Mijn princelick ghemoet,
Stantvastich is ghebleven
Mijn hert in teghenspoet,
Den Heer heb ick ghebeden
Van mijnes herten gront,
Dat Hy mijn saeck wil reden,
Mijn onschult doen oircont.

14. couplet
Oorlof mijn arme schapen,
Die zijt in grooten noot.
U Herder sal niet slapen,
Al zijt ghy nu verstroit:
Tot Godt wilt u begheven,
Sijn heylsaem woort neemt aen,
Als vrome Christen leven,
Tsal hier haest zijn ghedaen.

15. couplet
Voor Godt wil ick belijden
End sijner grooter macht,
Dat ick tot gheenen tijden
Den Coninck heb veracht:
Dan dat ick Godt den Heere,
Der hoochster Majesteyt,
Heb moeten obedieren,
In der gherechticheyt.

Litteratur

  • J.B. Drewes, Wilhelmus van Nassouwe. Een proeve van synchronische interpretatie. Amsterdam [etc.], 1946
  • Willem Frederik Breman, De boodschap van het Wilhelmus. 's-Gravenhage, 1951.

Eksterne henvisninger

Wikisource har originalt kildemateriale relateret til denne artikel:
SangteksterSpire
Denne artikel om en sangtekst er en spire som bør udbygges. Du er velkommen til at hjælpe Wikipedia ved at udvide den.
Musik

Medier brugt på denne side

United States Navy Band - Het Wilhelmus (tempo corrected).ogg
An instrumental U.S. recording of "Wilhelmus van Nassouwe", the Dutch national anthem. Tempo corrected version created by User:AKAKIOS. Original audio file: File:United States Navy Band - Het Wilhelmus.ogg
Marinierskapel - Variationen über "Wilhelm von Oranien".webm
Forfatter/Opretter: VPRO Vrije geluiden / Marinierskapel der Koninklijke Marine, Licens: CC0
De Marinierskapel der Koninklijke Marine, o.l.v. majoor Harmen Cnossen, in het VPRO tv programma Vrije Geluiden van 28 maart 2010, met de Variationen über "Wilhelm von Oranien" van Richard Strauss (1892) - Bron: VPRO Vrije geluiden april 2010
Handschrift Brussel p-37-38.jpg
folio in a Brussels Manuscript, with the text of the Dutch national anthem. Originally this manuscript (Brussels, Royal Library, 15.662) contained seventy military drawings by an unknown artist. Early 17th Century Willem de Gortter, a Dutch rhetorician added his own poems and a selection of revolutionary texts by others on it. At the right page the name of Philips of Marnix, Lord of Saint-Aldegonde is mentioned as the author. He is referenced as "an excellent poet". Water colour painting of three mounted swordsmen in cuirasses with pikes and red split pennants.
Wilhelmus bladmuziek.jpg
A sheet music example of Het Wilhelmus, made by me using Finale 2003 and a pen drawing by myself.
Bordje ter ere van het Wilhelmus (1939) - Flickr - FaceMePLS.jpg
Forfatter/Opretter: FaceMePLS from The Hague, The Netherlands, Licens: CC BY 2.0

'Mijn Schild Ende Betrouwen Zijt Gij, O God Mijn Heer'.

Plate in honour of the Dutch national anthem (Wilhelmus).