Środa Wielkopolska
| Środa Wielkopolska Środa Wielkopolska  | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
 | |||||
| Overblik | |||||
| Land |  Polen | ||||
| Voivodskab | Województwo śląskie, Storpolen | ||||
| Postnr. | 63-000 | ||||
| Demografi | |||||
| Indbyggere | 24.225 (2021)[1] | ||||
| - Areal | 18,0 km² | ||||
| - Befolkningstæthed | 1.347 pr. km² | ||||
| Andet | |||||
| Tidszone | UTC+1 (normaltid) UTC+2 (sommertid) | ||||
| Oversigtskort | |||||
 (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de  Środa Wielkopolska | |||||
Środa Wielkopolska (udtale: [ˈɕrɔda vjɛlkɔˈpɔlska]; indtil 1968 Środa;[2] tysk: Schroda) er en by i den centrale del af voivodskabet Storpolen i det vestlige centrale del af Polen. Byen har 24.225(2021)[1] indbyggere og et areal på 17,98 km², og er administrationsby i powiatet Środa Wielkopolska.
Historie
Der har været en en Gord på stedet i middelalderen.[3] Den ældst kendte omtale af Środa er fra 1228.[3] Środa blev sandsynligvis tildelt stadsrettigheder i 1261.[3] Det var en kongeby Kongeriget Polens krone, administrativt beliggende i Kalisz voivodskab i provinsen Storpolen. I 1402–1413 byggede den polske kong Władysław 2. Jagiełło et gotisk slot i Środa.[3] I det 15. århundrede var Środa en af de største byer i Storpolen, handel og håndværk udviklede sig, og fra 1454 blev sejmiks (regionale parlamenter) i både Kalisz og Poznań afholdt i byen.[3]
Ved Polens anden deling i 1793 blev byen annekteret af Kongeriget Preussen. I 1807 blev det genvundet af polakker og blev en del af det kortvarige Hertugdømmet Warszawa. I 1815 blev det annekteret af Preussen for anden gang, og fra 1871 var det også en del af Tyskland. Det var et vigtigt centrum for polsk modstand i det opdelte Polen (1795-1918), og under Storpolske opstand (1848) blev den største oprørslejr etableret der, ledet af Augustyn Brzeżański.[3] Byen blev igen en del af Polen i 1919, efter at Polen genvandt uafhængighed efter 1. verdenskrig.
Referencer
- ^ a b bdl.stat.gov.pl, hentet 6. oktober 2022 (fra Wikidata).
- ^ Zarządzenie nr 17 Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 lutego 1968 r. w sprawie zmiany i ustalenia nazw niektórych miejscowości i obiektów fizjograficznych. Vol. 6. 1968.
- ^ a b c d e f Mateusz Ślebioda. "Historia". Sroda.Wlkp.pl (polsk). Hentet 12. juli 2020.
- Officielt websted (polsk)
 | Spire |  |
Medier brugt på denne side
Forfatter/Opretter: Halibutt, Licens: CC BY-SA 3.0
A map of Poland with a flag used as a background, for use in wikipedia Poland-geo-stub template.
19 IX 1587, Środa
Szlachta zebrana na sejmiku posejmowym województw poznańskiego i kaliskiego w Środzie ratyfikuje i potwierdza przeprowadzony na sejmie elekcyjnym dnia 19 VIII 1587 r. wybór królewicza szwedzkiego Zygmunta Wazy, syna Katarzyny Jagiellonki, siostrzeńca króla polskiego Zygmunta Augusta i królowej polskiej Anny Jagiellonki, na tron polski po śmierci króla Stefana Batorego, a słysząc o jednoczesnym wyborze i zamiarze wprowadzenia do Korony Polskiej arcyksięcia Maksymiliana Habsburga, zapowiada zbrojne przeciwstawienie się tym planom w porozumieniu z hetmanem wielkim koronnym Janem Zamoyskim. Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. polski i łaciński, karty papierowe o wymiarach 200x320 mm, 4 karty.
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Księgi sądu i urzędu grodzkiego w Poznaniu, sygn. 150, k. 548-551v.Fragment Starego Rynku w Środzie Wielkopolskiej z najstarszymi zabytkami miasta - kamieniczkami senatorskimi i farą pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland